Zielony, biały, różowy, brązowy, czerwony, pomarańczowy, liliowo-różowy, żółty, niebieski, fioletowy, czarny, czasem nawet zielony w białe cętki. Jedno jest pewne - jeśli jest ciemno-szmaragdowo-zielony, to właśnie wtedy zostaje najbardziej doceniony w jubilerstwie.

Ojczyzna jadeitu

Jadeit pochodzi przede wszystkim z Birmy, gdzie występuje w skałach metamorficznych i w aluwiach, a w jego skład wchodzi krzemian sodu i glinu. Jak rozpoznać prawdziwy jadeit?

Przez wiele wieków jadeit mylony był ze swoim skromniejszym kuzynem - nefrytem, pojawiającym się w jubilerstwie niezmiernie rzadko. Co prawda oba te kamienie powstają pod wpływem wysokiego ciśnienia krzemianami glinu, jednakże jadeit charakteryzuje się o wiele intensywniejszą, zieloną barwą. Zdarza się także, że jadeit uznawany jest za kwarc, ten z kolei cechuje się gładszą, bardziej jednolitą strukturą i ostrzejszym, niemal szklistym połyskiem. Co więcej, jadeity są zdecydowanie częściej barwione niż kwarce, ponieważ lepiej utrzymują różnorakie kolory, a ich wnętrze jest niejednokrotnie nierównomierne, z delikatnymi chmurkami w środku.

Nie należy mylić jadeitu z bowenitem - ten drugi da się zarysować nożem, w przeciwieństwie do pierwszego. Do imitacji jadeitu używa się również skaleni, chryzoprazu, barwionego serpentynu, zielono barwionego szkła ołowiowego, kwasu awenturynowego i prehnitu. Zbitą odmianę zielonego granatu, równie często podszywającą się pod jadeit, można rozróżnić za pomocą pomarańczowej fluorescencji, którą wzbudza się dzięki promieniom rentgenowskim.

Materiał wytrawnych mistrzów 

Jadeit to przede wszystkim materiał rzeźbiarski. Z jego mniejszych kawałków tworzone są paciorki oraz koraliki przeznaczone do zdobienia kolczyków, broszek czy pierścionków. Większe odłamki jadeitu, które odkrywane są w brązowej i zwietrzałej powierzchni bryłek, w osadach powstających w procesie akumulacji na skutek działania wód płynących, używane są do produkcji flakoników lub dwubarwnych kamee.

Przeczytaj to, a już zawsze odróżnisz oryginał od podróbki 

By odróżnić prawdziwy jadeit od tych fałszywych, warto wziąć pod uwagę kilka jego cech.

Po pierwsze, jadeit może być wykonany z więcej niż jednego minerału. Jeśli wykonany jest z 2 składników, oznacza to, że jest rzadszy i - co za tym idzie - bardziej kosztowny. Zdecydowana większość jadeitów pochodzi z Birmy. Co prawda można znaleźć je także w innych miejscach, np. w Kalifornii, jednak ich jakość zdecydowanie różni się od tych birmańskich (oczywiście na niekorzyść). Dla przykładu, nefryt występuje na wszystkich kontynentach na całym świecie, w tym w USA.

Po drugie, jadeit jest silny i ciężko go zniszczyć. Diament, jeden z najtwardszych minerałów występujących na Ziemi, osiąga 10 stopni twardości w skali Mosha, jadeit natomiast - aż 7. Nefryt nie jest w stanie wytrzymać wysokiego polerowania, w przeciwieństwie do jadeitu.

Po trzecie: połysk! Jadeit jest silnie błyszczący a jego kawałki o zabarwieniu półprzezroczystym są warte o wiele więcej, niż te bezbarwne.

Kupując jadeit zastanów się nad wyborem tego o jak najbardziej jednolitym kolorze. Uważaj na sprytnych jubilerów, barwiących kamień na intensywny odcień zieleni lub tych poddających minerał obróbce cieplnej, w celu złagodzenia lub zintensyfikowania koloru jadeitu.